१३ फागुन, काठमाडौं । गत भदौमा प्रशस्त बर्षा भएका कारण बिजुलीको उत्पादन सबैभन्दा उच्च बिन्दूमा थियो । त्यो महिना नेपाल विद्युत प्राधिकरणले आफ्ना ग्राहकलाई ३९ करोड ९६ लाख युनिट बिजुली बेच्यो । असोजको सुरुवातमा प्राधिकरणमा कुलमान घिसिनको नेतृत्वमा आए । कुलमानले लोडसेडिङ त हटाए नै, पुसमा पनि उनले बर्षायाम बेचिएको बराबर नै बिजुली उपभोक्ता माझ पुर्याए । यसरी बिजुलीको राजस्व बढाएर कुलमानले घाटामा रहेको प्राधिकरणलाई नाफामा लैजाने पथमा उन्मूख गराएका छन् ।
पुसमा प्राधिकरणले ३९ करोड २३ लाख युनिट बिजुली ग्राहकसमक्ष पुर्याएको देखिन्छ, जुन वर्षकै अधिकतम् बिजुली उत्पादन हुने भदौ महिनाको भन्दा थोरै मात्रै कम हो । गत वर्षहरुमा हिउँद सुरु भएपछि यति धेरै बिजुली ग्राहककोमा पुग्दैनथ्यो । यो वर्ष भने कुलमानले कसैगरी बिजुलीको खपतलाई धेरै ओराले लाग्नै दिएनन् । घिसिङले प्राधिकरणको नेतृत्व सम्हालेपछि सबै ठाउँमा लोडसेडिङ घट्यो । काठमाडौंसहित पोखरा र चितवनमा पनि लोडसेडिङ अन्त्यको घोषणा नै भइसक्यो ।आजको अनलाईन ख़बरमा समाचार छ। कुलमान नेपाल विद्युत प्राधिकरणमा कार्यकारी निर्देशक बनेपछि स्पष्ट रुपमा देखिने गरी धेरै कामहरु गरे । तर, उनले गरेका राम्रा काम सबै पर्दा बाहिरमात्रै छैनन् । उनले प्राधिकरणभित्र पनि सुधारका धेरै प्रयासहरु गरेका छन् । कुलमानको प्रयासबाट नै प्राधिकरणको वित्तीय अवस्था पनि ह्वात्तै उकालो लागेको छ । कुलमानले लोडसेडिङ हटाउन गरेको बिजुलीको कुशल व्यवस्थापनले प्राधिकरणको आर्थिक अवस्था उकालो लागेको हो ।पुससम्म २१ अर्ब राजश्व
चालु आर्थिवर्षको साउनदेखि पुससम्मको प्राधिकरणको राजश्व हेर्ने हो गत वर्षको सोही अवधिको भन्दा निकै उच्च देखिन्छ । प्राधिकरणले २१ अर्ब ३० करोड रुपैयाँ बराबर महसुल उठाएको छ । गत वर्ष यो समयमा राजस्व उठ्ने दर योभन्दा निकै न्यून थियो । यो वर्ष प्राधिकरणले पुससम्म कुल बेचिएको बिजुलीमा झण्डै ९७ प्रशित महशुल समयमै उठाएको छ । प्राधिकरणले पुससम्म २२ अर्ब ३१ करेड रुपैयाँ बराबरको बिजुली बेचेको थियो । प्राधिकरणले पुससम्म गतवर्षको भन्दा धेरै रकमको बिजुली बेचेको छ भने राजश्व पनि गतवर्षको पुससम्मभन्दा बढी उठाएको छ । राजश्व धेरै उठ्नुको कारण हो, प्राधिकरणले धेरै परिमाणमा बिजुली बेच्नु । गत वर्षहरुमा लोडसेडिङ गराएर बिजुलीको खपत न्यून गराइन्थ्यो । उपलब्ध बिजुली पनि कमिसनका लागि डेडिकेटड फिडरमा दिने र धेरै बिजुली चोरीका लागि प्रयोग हुने गरेको तथ्य बाहिर आइसकेको छ । तर, यो वर्ष बिजुली निरन्तर आपूर्तिको प्रयास हुँदा पुसससम्म नै प्राधिकरणले २ अर्ब ३० करोड युनिट बिजुली बेचेको छ । जुन, गतवर्षको भन्दा निकै उच्च हो । कुलमान आएपछि प्राधिकरणमा ब्यालेन्स सीटमा नै ठूलो उपथपुथल आएको छ ।प्रतियुनिट राजश्व पनि बढ्यो
पुसमा प्राधिकरणको प्रतियुनिट राजस्व १० रुपैयाँ पैसामा पुगेको देखिन्छ । प्राधिकरणका विभिन्न ग्राहककका लागि प्रतियुनिट राजस्व फरक-फरक तय गरेको छ । एक युनिट बेच्दा समग्रमा प्राधिकरणले कति रुपैयाँ राजश्व पाइरहेको छ भनेर समग्रमै हुने हिसाव प्रतियुनिट राजश्व हो । बितेको पुसमा प्राधिकरणले एक युनिट बिजुली बेच्दा १० रुपैयाँ ०४ पैसा राजस्व पायो, गत वर्षको पुसमा भने ८ रुपैयाँ ८ रुपैयाँ ८५ पैसा थियो । लोडसेडिङ हुने समयमा प्रतियुनिट राजश्व घट्छ भने बर्षाको समयमा धेरै बिजुली बेचिने हुँदा यो बढ्ने गर्छ । तर, यो वर्ष हिउँदमै पनि प्राधिकरणको एक युनिट बराबर उठ्ने राजश्वमा खासै फेरबदल आएन । सबैभन्दा बढी बिजुली उत्पादन सम्भव हुने भदौमा १० रुपैयाँ ६ रुपैयाँ प्रतियुनिट राजस्व थियो । त्यसपछि कुलमान नेतृत्वमा आए र सुख्खायाम पुसमा आइपुग्दा पनि उनले प्रतियुनिट राजश्व १० रुपैयाँ ४ रुपैयाँ नै कायम गराएका छन् । पुससम्म एउटा ग्राहकले महिनामा औसतमा १२ सय ७४ रुपैयाँ भुक्तानी गर्ने अवस्था छ । गत वर्षको पुसमा यो राजस्व रकम ८ सय ७९ रुपैयाँ थियो ।प्रतिग्राहकले पाए १२६ युनिट
यसैगरी पुससम्मको प्राधिकरणको प्रतिग्राहक खपत युनिट अर्थात एउटा ग्राहकले महिनाभर खर्च गर्ने युनिट पनि बढेको छ । प्राधिरकणले अधिकतम् बिजुली उपलब्ध गराएकाले नै ग्राहकले खपत गर्ने बिजुलीको युनिट बढेको हो । गतवर्ष पुसमा एउटा ग्राहकले औसतमा ९९ युनिट खपत गर्थे भने यो वर्ष त्यो बढेर १२६ युनिट पुगेको छ । कुलमान प्राधिकरणमा आउनुअघि साउन महिनामा यो १२७ मा थियो । साउनमा धेरै बिजुली उत्पादन हुने भएकाले प्रति ग्राहकको खपत स्वतः बढ्ने गर्छ । तर, पुससम्म पनि कुलमानले प्रतिग्राहकको खपत युनिटलाई निकै ब्यवस्थापन गरेर १२६ युनिटमा कायम गर्न सफल भएका छन् । प्राधिकरणले पुससम्म घरेलु ग्राहकबाट प्रतियुनिट ९ रुपैयाँ १६ पैसा राजश्व असुलिरहेको छ । गतवर्ष पुसमा यो राजश्व दर प्रतियुनिट ८ रुपैयाँ ३ पैसा थियो । यसैगरी गत वर्षको पुसमा औद्योगिक ग्राहकबाट ग्राहकबाट प्रतियुनिट ८ रुपैयाँ ६० पैसा राजश्व उठाउन सकेेको प्राधिकरणले यो वर्ष ९ रुपैयाँ ९९ पैसा राजश्व उठाएको छ । अन्य धेरै प्रकारका ग्राहकबाट पनि प्राधिकरणले गत वर्षको भन्दा प्रशस्तै राजस्व उठाएको छ । २०७३ फागुन १३ गते १२:३३ मा प्रकाशित
